Öncelikle şunu bilmekte fayda var; zorbalık uygulayan bir çocuk tamamen kötüdür diyemeyiz. Çeşitli nedenlerden dolayı bu davranışları gösterdiğini anlamalıyız. Çocuğunuzun başka çocuklara zorbalık yaptığını öğrendiyseniz ve ne yapacağını bilmiyorsanız sizi için birkaç madde hazırladık.

1. Çocuğunuza zorbalığın ne olduğunu açıklayın. Gösterdiği bu davranışı neden yaptığını sorun. Bir gruba dahil olmak için mi yapıyor yoksa zorbalığa maruz kaldığı için aynı davranışı mı yansıtıyor, anlamaya çalışın. Onu sevdiğinizi, yargılamak için değil yardım etmek için orada olduğunuzu söyleyin.
Çocuğunuz gösterdiği davranışın zorbalık olduğunu bilmeyebilir. Bunu ona açıklayın. Bu davranışın ne olduğunu ve neden yapıyor olabileceği hakkında konuşun. Bu nokta da önemli olan ona kızgın veya öfkeli yaklaşmak yerine onu yargılamadan ve suçlamadan iletişim kurmak olacaktır. Çocuğunuzun neden böyle davrandığını anlamak, ona nasıl yardım edeceğinizi bulmanıza yardımcı olacaktır. Mesela çocuğunuz zorbalığa maruz kaldığı için başkalarına zorbalık uyguluyorsa onun yaşadığı bu zorbalıkla da mücadele etmeniz gerekebilir. Ayrıca çocuğunuz bir gruba dahil olmak ve popüler olmak için de zorbalık davranışını gösteriyor olabilir. Bu durumda çocuğunuza arkadaşlık seçimleri konusunda ve akran baskısında kurtulması için yardımcı olmanız gerekecektir. Okulda nasıl hissettiği de bu nokta da önemli olacaktır. Kendisini güvensiz mi hissediyor? Arkadaşlarıyla problem mi yaşıyor? Onları anlamakta zorluk mu çekiyor? Ondan olabildiğince çok bilgi almaya çalışın.

2. Sağlıklı başa çıkma yolları üzerinde çalışın. Karşısındaki kişiyle empati kurabilmesi adına onun yerinde olsaydı ne yapardı, diye sorun.
Çocuğunuza onu hayal kırklığına uğratan bir durumu açıklamasını ve bunu senaryoya dönüştürmeyi teklif edin. Zorlandığı bu anısında nasıl yapıcı tepki verebileceği hakkında önerilerde bulunmasını isteyin. Gelecekte duygularını ifade etmek için veya zorlandığı bir durumda vereceği tepkiler üzerinde alıştırmalar yapın. Zorbalığa maruz kalan kişi olsaydı nasıl hissederdi sorun ve anlamasını sağlayın. Siber zorbalık uyguluyor ve bunun gerçek hayatta nasıl hissettireceğini bilmiyorsa karşında olan biri ona bu sözleri söyleseydi nasıl hissederdi diye sorun. Sanal dünyada ifade edilen sözlerin gerçek hayatta da varlığını sürdürdüğünü söyleyin.

3. Ona rol modeli olun. Evdeki davranışlarınızı gözden geçirerek sizi örnek alacağı davranışlar geliştirin. Onun çevresinde olumlu ve nezaket dolu bir ortam yaratmak davranışlarında olumlu yönde değişime yol açacaktır.
Zorbalığa maruz kalan çocuklar genellikle evde gördüklerini örnek alırlar. Çocuğunuz, ebeveyn olarak sizin veya bakım veren diğer kişilerin duygusal veya fiziksel olarak zararlı davranışlarını gözlemler. Evin içinde ebeveyn olarak sizin birbirinize hitap şeklinizden tutun diğer yakınlarınızın davranışlarına kadar her şey çocuğun ilgisini çekebilir. Çocuklarınız birbirine bağırıyor, saldırıyor, aile üyeleri birbirine hoşlanmadıkları isimler takıyorsa çocuğunuz bu davranışları etrafındakilere de yansıtır. Bu durumda aile üyelerinin birbirine nezaketle yaklaştığı olumlu bir ortam yaratmak önemli bir adım olacaktır. Öfkenizi, fikir ayrılıklarınızı ve olumsuz duygularınızı birbirinize saygı duyarak ve sakince ifade etmeniz, birbirinize yardım etmeye gönüllü olmanız onun için iyi bir örnek olacaktır.

4. Duygularını sağlıklı yönden ifade etmesi için kelimeleri kullanmasını sağlayın.
Duygularını sözel olarak ifade etmesi için onu cesaretlendirin. Sinirli ya da öfkeli hissettiğinde fiziksel şiddete veya kavgaya başvurmak yerine bunu söylemesini isteyin. Örneğin, şu an öfkeli hissediyorum, seninle sonra konuşabilir miyiz gibi cümleler olabilir. Bunu aile içinde bir etkinlik haline de getirebilirsiniz. Böylelikle çocuğunuza bol bol pratik yapacak alan sunmuş olursunuz. Ayrıca aile içindeki iletişiminize de faydalı olacaktır. Örnek olabilecek birkaç cümleyi aşağıya bırakıyoruz.
‘Şu an üzgün hissediyorum çünkü senin bu davranışın hoşuma gitmedi.’
‘Sana kızgınım, çünkü oyun oynama sırası bendeydi.’
‘Şu an seninle tartışmak istemiyorum çünkü öfkeli hissediyorum. Biraz yalnız kalıp sakinleşmeye ihtiyacım var.’
‘Bana böyle seslenmenden hoşlanmıyorum. Lütfen bunu bir daha yapma.’

5. Onu cezalandırmaktan kaçının. Bu geçici bir çözüm sağlayacaktır.
Zorbalık davranışına yönelik cezalar etkili olabilir. Eğer çocuğunuz sosyal medyada siber zorbalık yapıyor, bir arkadaşına mesaj atıyor ya da rahatsız edici davranışlarda bulunuyor ise ilk aşama da telefonunu elinden almak size mantıklı bir seçenek gibi gözükebilir. Başlangıçta işe yarayan bir süreç olsa da uzun vadeli süreçte etkisini yitirecek, çocuk telefonunu geri almak için çabalamaktan vazgeçecektir.

6. Çocuğunuzla iletişimi sürdürün. Düzenli iletişimde olmak, gün içinde yapacaklarını ya da gün sonunda gününün nasıl geçtiğini sormak çocuğunuzun kendini önemsenmiş hissetmesini sağlayacaktır.
Güne başlamadan önce çocuğunuza gün içindeki planlarını sorun. Okuldan döndüğünde gün içinde onu iyi hissettiren ve kötü hissetmesine neden olan olayları anlatmasını isteyin. Anlattıklarını ilgiyle dinleyin, eğer o sırada bir şeylerle uğraşıyorsanız kısa yorumlar da bulunup odak noktanızın onda olduğunu hissetmesini sağlayın.

7. Bu süreçte çocuğunuzun bir uzmandan destek almasını sağlayın.
Bir uzmandan görüş almak ve onun desteğiyle ilerlemek her zaman en güvenli yol olacaktır. Çocuğunuzun uzmandan destek almasını sağlamak ruh sağlığı için en faydalı yöntem olacaktır.