Okul öncesi eğitim, çocuğun bilişsel ve psikososyal açıdan gelişimi için oldukça önemli bir dönemdir. Bu dönemde çocuk, güvenli alanı olan ailesinden ayrılarak yeni bir ortam olan anaokuluna başlar. Burada ilk defa gördüğü insanlarla ve bilmediği kurallarla karşılaşır. Bu yeni dönem doğru yürütülmediğinde çocuk için zor bir sürece dönüşebilmektedir. Çocuk, uyum ve adaptasyon sorunları yaşayabilir veya ebeveynine karşı ayrılık kaygısı gösterebilir. Bu süreci kolaylaştırmak için ebeveynlere çok fazla sorumluluk düşmektedir.
Öncelikle çocuğunuzu anaokuluna hazırlamak ayrıldığınızda hissedebileceği kaygıyı azaltabilir. Çocuğunuza anaokulunun nasıl bir yer olduğunu basit bir şekilde anlatmalısınız. Orada oynayacağı oyunları, öğretmeni ve arkadaşları olacağını ve en önemlisi günün sonunda onu almak için her zaman orada olacağınızı anlatarak başlayabilirsiniz.
Birlikte okulu ziyaret edebilirsiniz. Çocuğunuzla birlikte oyun oynayacağı alanları ve sınıfları dolaşabilirsiniz “Haftaya Pazartesi günü buraya gelip resim çizeceksin.” gibi konuşmalarla onu okula hazırlayabilirsiniz.
Öğretmen ile tanışabilirsiniz. Çocuğunuzun duyabileceği mesafedeyken öğretmen ile sohbet etmeye çalışın. Çocuğunuza öğretmenin güvendiğiniz ve sevdiğiniz biri olduğunu gösterirseniz, ona alışması daha kolay olacaktır.
Olumlu bir tutumda olmalısınız. Çocuğunuz sizin davranışlarınızdan ipuçları alabilir. Siz sakin ve mutlu görünürseniz çocuğunuzun da tavrı bu yönde gelişecektir.
Çocuğunuzu okula bırakırken ayrılık süresini kısa tutmaya çalışmalısınız. Çocuğunuz ağlamaya başlasa dahi sakin ve kararlı bir yüz ifadesinden ödün vermemelisiniz. “Benim işe gitmem gerekiyor, işten çıktıktan sonra seni almaya geleceğim.” gibi açıklayıcı ve net cümleler kurmak daha yararlı olacaktır.
Ayrılık anları ne kadar zor olursa olsun çocuğunuzun yanından gizlice ayrılmamalısınız. Veda esnasında çok ağladığı için gizlice ayrılmayı düşünebilirsiniz. Ancak bu durum, çocuğun terk edilmiş hissetmesine sebep olabilir. Çocuğunuza her zaman sevgi dolu ve tutarlı bir vedada bulunmalısınız.
Gün sonunda eve geldiğinizde çocuğunuzla kaliteli zaman geçirmeye çalışın. Gün boyunca sizden ayrı olan çocuğunuzun sizinle özel vakit geçirmeye ihtiyacı olabilir. Kaliteli vakit geçirmek, gün içinde çocuğun sizden ayrı kaldığı zamanı tolere etmesini kolaylaştıracaktır.
Özetleyecek olursak anaokuluna uyum süreci ebeveynin sakin ve sabırlı olmasını gerektiren bir dönemdir. Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamamalı, her çocuğun uyum sürecinin farklı olduğunu unutmamalısınız. Çocuğunuz anaokuluna geldiğinde artık üzülmüyor, sınıfa girdiğinde suluğunu/çantasını yerine asıyor ve sırasına oturuyorsa bu durum kendini oraya gelmeye hazırladığının bir göstergesidir. Kimi çocukların uyum süreci sorunları haftanın ilk gününden sonuna doğru azalıp sonraki hafta tekrar artabilir. Kimi çocuklar ise birkaç hafta içinde uyum gösterebilir. Buradaki önemli nokta çocuğunuza gereken zamanı ve anlayışı tanımanızdan geçmektedir. Gerektiği taktirde bir psikolog iş birliğiyle süreci destekleyebilirsiniz. Doğru adımlarla ilerlendiğinde uyum süreci sağlıklı bir şekilde sürdürülebilir.
Yazan; Psikoloji öğrencisi, Luna Psikoloji Danışmanlık Merkezi dönem stajyeri Serra Yılmaz